Tegen de zomer van 1995 was en werd de populaire cultuur nog steeds actief gevormd door de jongens. Grungemuziek was van ondergrondse kelders naar de top van de Billboard-hitlijsten gesprongen en de muziekindustrie was nog een jaar verwijderd van een groep van vijf Britse vrouwen die de Atlantische Oceaan overstaken en het muzieklandschap jarenlang veranderden. Vrouwen hadden nog lang niet de grootste hits aan de kassa, zowel achter de schermen als voor de camera.
De algemene stemming die in de lucht hing, werd gedomineerd door het kenmerkende gevoel van cynisme van Generation X: gedachten en gevoelens van zorgeloze opwinding die tieners zouden kunnen belichamen, jaren verwijderd van het accumuleren van een nooit eindigend wereldbeeld, gevoed door diezelfde afgematte cynisme leek een verre visie op het verleden.
As If!: Enter Cher Horowitz
Die zogenaamde "verre visie" werd al snel vervangen door visioenen van het winkelcentrum en de eerste ademtochten van een 'Girl Power'-beweging die de rest van de jaren negentig zou bepalen. De leider van het peloton op het scherm werd plotseling een tienermeisje dat ouder was dan haar jaren, maar haar genialiteit werd gemaskeerd door het feit dat ze waarschijnlijk haar weg naar het dichtstbijzijnde winkelcentrum kon vinden met haar ogen dicht, en elk ander woord van haar woordenschat was besprenkeld met jargon! Wat de volwassenen om haar heen ook dachten, dit meisje combineerde haar zelfvertrouwen goed met een stijlvol geruit jasje, en ze was erg kieskeurig over de schoenen die aan haar voeten gingen.
Een schermkoningin met een aanwijzing
Onze nieuwe favoriete heldin op het scherm deelde een naam met een zangeres-diva die nu meer bekend stond om het doen van infomercials, en ze werd bij ons gebracht door Amy Heckerling, de vrouw die ook verantwoordelijk is voor het regisseren van een verhaal over tieners die hielp bij het definiëren van een generatie, Fast Times At Ridgemont High. Heckerling had een 'aanwijzing' over wat tieners zou kunnen drijven, en ze was klaar om de kijkers mee te nemen in de ondergewaardeerde geest van het tienermeisje; een enorm onderschatte demografie.
Ze opende opnieuw de deur naar de middelbare school en leidde ons naar de perfect verzorgde wereld van Cher Horowitz, en haar sjieke wereldbeeld doet denken aan die 'Valley Girls' die we misschien tien jaar eerder op Ridgemont High hebben gezien, in Clueless, een film die niet alleen een rol zou spelen in het verdedigen van de verhalen die door vrouwen zijn gemaakt en die bedoeld zijn om de verhalen van hun voormalige tienermeisjes vast te leggen, maar die ook een cultklassieker zou worden, zowel geciteerd als nagevolgd in de populaire cultuur voor jaren om kom.
Totally Buggin': The 'Politics' Of School Cliques
Clueless begint met een shot van Cher die rondhangt met haar vrienden, die allemaal de 'wie is wie' waren van Bronson-Alcott High School, het domein van Cher waarover ze regeerde. We brengen de volgende paar scènes van de film door, ondergedompeld in Cher's monoloog en introduceren haar beste vriendin Dionne, haar aspirant-rappervriend Murray, en het wordt snel duidelijk hoe uniek de relatie tussen Dionne en Murray is, want Cher's monoloog vertelt ons min of meer door een verouderde en slikkende verwijzing naar "Die Ike en Tina Turner-film" die Dionne en Murray nogal tegengesteld waren van elkaar, absoluut een mismatch vanuit het perspectief van een middelbare scholier die sterk gelooft in hoeveel sociale status je resterende toekomst in de heilige zalen van leren.
Cher en Dionne ontmoeten vervolgens Tai, een nieuw meisje op school, dat lijkt op alles wat het tegenovergestelde is van Cher's blitse Beverly Hills-perspectief. Tai, geportretteerd door een jonge Brittany Murphy, kleedt zich slonzig en laat in gesprek met Cher en Dionne meteen blijken van haar tegengestelde sociale opvoeding. Cher en Dionne omarmen Tai onmiddellijk en nemen haar liefdevol aan als hun nieuwe 'project', maar Cher's bedoeling is geheel zonder boosaardigheid gedaan: een kwaliteit die Amy Heckerling wilde behouden voor het hele karakter van Cher. In een gesprek met The New York Times merkte Heckerling op dat ze "een pessimist was, [en] het tegenovergestelde van Cher." Het was belangrijk voor Heckerling om "tijd te besteden aan het innemen van de hoofdruimte van een optimist die dacht dat alles zou lukken", een kwaliteit die Cher gedurende de hele film vasthoudt, een nieuw gevoel van escapisme waarvan de kijker weet dat het zich onwaarschijnlijk in het echte leven zou vertalen.
Een belangrijke figuur in Cher's leven, een slepende aanwezigheid waar ze niet vanaf kan komen, is haar ex-stiefbroer Josh, een leergierige student die altijd bereid is Cher op haar bekrompen wereldbeeld uit te dagen. Cher en Josh brengen de film door op een reis om elkaar opnieuw te evalueren, waarbij Cher zich realiseert dat Josh zoveel meer is dan een boekenwurm die tijd besteedt aan het overstemmen van het leven met de geluiden van een universiteitsradiostation. Het duo bevindt zich duidelijk aan twee tegenovergestelde zijden van een sociale kring, maar uiteindelijk triomfeert de menselijke connectie die rigide regels; ze worden uiteindelijk verliefd aan het einde van de film.
'Betty's And Baldwin's': 'Clueless' en menselijke connectie
Het idee van menselijke connectie lijkt misschien een te groot idee voor een tienerfilm om aan te pakken, maar een deel van de tijdloze aantrekkingskracht van Clueless is het vermogen van de film om het onderwerp overal vast te houden, en dit op een universele manier te doen, ter ere van zowel tieners als volwassenen. Een van Cher's vroege triomfantelijke momenten in de film is haar optimistische zoektocht om twee van haar eenzame leraren op te zetten, die we door verkering zien gaan en de film beëindigen met hun huwelijk. Liefde wordt ook prominent weergegeven door de relatie tussen Cher en haar zakenman vader; de band tussen vader en dochter blijft hecht, hoe misplaatst sommige opvoedingsstijlen van Mel Horowitz ook lijken.
Clueless neemt een demografie die voorheen grotendeels werd genegeerd door de populaire cultuur en liet zien hoe krachtig tieners altijd zijn geweest en zullen blijven door de eeuwen heen. De film verdedigde de sterke maatschappelijke invloed van tienermeisjes, zoals blijkt uit de nu legendarische Valley-taal van Cher en haar vrienden. De film viert zijn 25e verjaardag in 2020 en zal ongetwijfeld zijn tijdloze invloed voortzetten!
