Het was 25 jaar geleden dat Contact voor het eerst in bioscopen over de hele wereld debuteerde. Maar het is meer dan 40 jaar geleden dat de wereldberoemde astronoom Carl Sagan en zijn vrouw, voormalig creatief directeur bij NASA en mede-bedenker van Cosmos, Ann Druyan, voor het eerst met het idee voor de film kwamen. Net als sommige van de beste films die ooit zijn gemaakt, kostte het het intelligente paar bijna twee decennia om hun inspiratie tot leven te brengen. Het ging door vele iteraties, waaronder een verdeeldheid door Mad Max-regisseur George Miller, voordat het uiteindelijk in handen viel van Robert Zemeckis, de man achter de ongelooflijk ingewikkelde Forrest Gump.
Natuurlijk staat Contact ook bekend als een van de beste films van Jodie Foster. Hoewel het zeker geen rechttoe rechtaan ruimtereis/buitenaardse film was, heeft het wel een die-hard cultpubliek dat er tot op de dag van vandaag loyaal aan is. Het toonde ook Matthew McConaughey's acteerprestaties in het midden van een tijd dat hij een aantal grote blindgangers had aan de kassa.
Hoewel de film, die gaat over de zoektocht van de mensheid naar leven buiten onze planeet, fans heeft die graag de ware betekenis ervan ontleden, hebben velen niet helemaal begrepen waar de film echt over ging. In een fantastische mondelinge geschiedenis van Vulture onthulden de filmmakers, schrijvers en cast van de film een verklaring…
Wat was het punt van het filmcontact?
Iedereen die iets weet over Carl Sagan, weet dat de wetenschapper voortdurend worstelde om het bestaan van god te verzoenen met zijn begrip van wetenschap. Het was dit idee dat aan de basis lag van Contact. Hoewel de plot een aantal directe hommages heeft aan Carls relatie met zijn dochter Sasha, zijn vrouw, Ann Druyans rol in de wetenschappelijke gemeenschap en het menselijke verlangen om te weten of we alleen in het universum zijn, is het het onderwerp religie versus wetenschap dat bevat de ware betekenis van de film.
In hun interview met Vulture onthulden de cast en crew van Contact dat ook zij constant worstelden met dit debat. Het had niet alleen invloed op de manier waarop ze hun personages speelden (namelijk Jodie's wetenschappelijk ingestelde Ellie Arroway en Matthew's religieuze Palmer Joss), maar ook hoe ze zich achter de schermen gedroegen.
"Ik wilde dat het echt zou aanvoelen. Ik zou nooit het soort kennis krijgen dat echte wetenschappers zouden kunnen hebben", zei Jodie Foster over haar onderzoek naar het onderwerp. "Ik heb veel onderzoek gedaan dat ik niet begreep, maar iemand heeft heel slim kinderboeken voor me gekocht over wetenschap en zwarte gaten."
Executive producer Lynda Obst zei dat de productie verschillende workshops had voor de cast en crew met gastsprekers die spraken met de verschillende perspectieven in het debat.
"Er waren zeer serieuze christelijke theologen die met ons spraken over de dingen van Joss en wat apocalyptisch christelijk denken betekende. Jill Tarter kwam binnen en sprak met ons over radioastronomie. We wilden het essentiële debat tussen wetenschap en religie goed krijgen. We wilden dat de wetenschap zou winnen, maar we wilden niet dat religie zou verliezen", legt Lynda uit.
Hoe Carl Sagan en Matthew McConaughey ruzie maakten over de betekenis van contact
Een van de sprekers was Carl Sagan zelf, die niet alleen het idee voor de film bedacht, maar ook de vroegste incarnaties ervan schreef, evenals het boek waarop de film was gebaseerd. Natuurlijk werd het overhandigd aan professionele scenarioschrijvers voordat het uiteindelijk werd ontwikkeld. Toen Carl de acteurs kwam spreken, was hij al erg ziek. Helaas verloor hij zijn leven voordat de film uitkwam.
"We moeten een vast publiek zijn voor Carl Sagan die ons door het begin van de wereld leidt", zei Matthew McConaughey tegen Vulture. "Als ik het me goed herinner, was het zoiets. Het was eigenlijk zo: 'Als je een klok zou nemen en je zou er tweedimensionaal naar kijken, zou het aan het uiteinde van de linkerhoek van de top van de vijf op de klok. Dat is ons sterrenstelsel waarin we ons bevinden. Het wordt steeds groter en er zijn veel universums.' Ik zat de hele tijd op het puntje van mijn stoel. Alles wat hij had gezegd, vulde me en maakte me meer gelovig dan ik al was. Hij kwam helemaal tot het einde en zegt: 'En daarom bestaat God niet.' Ik ging: 'Wacht even. Je liet me geloven dat God meer dan ooit bestond, en dat is je clou?' Hij had zoiets van: 'Ja. Ik zou er graag over willen praten.'"
"Wat Carl en ik wilden, was Eleanor Arroway als scepticus," zei Ann Druyan. "Maar dan heeft ze deze contactervaring waarbij ze haar vader in de hemel gaat opzoeken, en wat een geweldige manier om haar binnenstebuiten te keren. Omdat ze letterlijk gelooft dat ze haar vader in de hemel heeft gezien. We wilden ook dat Palmer Joss besefte dat zijn God was gewoon te klein - hij was niet groot genoeg voor het universum, en de wetenschap onthult dat. Maar Matthew zou het niet doen. Ik wilde niet dat hij werd zoals Richard Dawkins, maar ik wilde dat hij deze woorden zei: " Mijn God was te klein.'"
"Ik kan me niet voorstellen dat ik die zin zou zeggen, want dat zou hebben ondermijnd wie ik was", gaf Matthew toe. "Dat was een leugen. Ik kan niet doorgaan en liegen over mijn karakter. Een personage spelen dat aan het einde gelooft 'Oh, mijn God was te klein' is anders dan zeggen: 'Oh, Gods achtertuin is groter dan ik' gedachte.'"
Hoewel Carl Sagan altijd worstelde met de vraag of er wel of niet een God was, was hij er zeker van dat het idee van de mensheid over de entiteit onjuist was. Vanwege al het bewijs dat voor ons lag, geloofde Carl dat de wetenschap de oude definities van God bijna had weerlegd.
"Het is wat Carl echt voelt over mensen die denken dat God geen andere intelligenties in het universum zou hebben geplaatst. Dat is een kleine God", legde Lynda Obst uit. "Maar een God die een geboorte van levensvormen kan bedenken - dat is een grote God."
